Қазақстанның гидротехникалық құрылыстарын қайта қарау: ГАЖ арқылы климаттың өзгеруі мен жерді пайдалану сценарийлерін ескере отырып, бөгеттерді жобалау мен орналастыру әдісі


Қаралымдар: 149 / PDF жүктеулері: 79

Авторлар

  • А.К. Алдунгарова Сәулет және құрылыс» мектебі, Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Өскемен, Қазақстан; «CSI Research&Lab» ЖШС жоба жетекшісі, Астана, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-9248-7180
  • И.М. Пидал Мадрид политехникалық университеті, Мадрид, Испания; CSI Research&Lab ЖШС, Астана, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-7053-1101
  • Ш.Ж. Жарасов CSI Research&Lab ЖШС, Астана, Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-0468-8362
  • С.Б. Анапьянова Д. Серікбаева атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті
  • Г.К. Мамырбекова Д. Серікбаева атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті
  • Ю.Н. Еремеева Д. Серікбаева атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7263-2023-143-2-46-61

Кілт сөздер:

бөгет, тоған, ГАЖ, СРМ, Landsat, жер жамылғысы

Аңдатпа

Бұл мақалада көптеген өңірлердегі су тапшылығына байланысты Қазақстан экономикасындағы гидротехникалық құрылыстардың, атап айтқанда бөгеттердің маңыздылығы қарастырылады. Мақалада климаттың өзгеруі мен жерді пайдалану сценарийлерін ескере отырып, бөгеттерді орналастыру мен жобалауға кешенді көзқарастың қажеттілігі көрсетілген. Мақалада сонымен қатар жерді пайдалану мен климаттың өзгеруін ескере отырып, бөгеттердің жобалық параметрлері мен сипаттамаларын жаңарту қажеттілігі көрсетілген. Самарқанд су қоймасының гидрожүйесі жаңа төгілудің ықтимал қауіптерін және техникалық жаңғырту қажеттілігін талқылау үшін мысал ретінде пайдаланылады. Мақалада іздестіру жұмыстарына, бөгеттерді орналастыруға және жобалауға ГАЖ негізінде кешенді тәсілді әзірлеу жобалау-іздестіру жұмыстарының сапасын арттырып, су қоймаларын жобалау мен пайдалануды жаңғыртуға әкелуі мүмкін деп болжанады. Зерттеу экологиялық және экономикалық мүдделерді ескере отырып, өзен ағынын икемді және қауіпсіз басқаруды қамтамасыз ету үшін заманауи зерттеу әдістерін, соның ішінде ғарыштық әдістерді пайдалануды ұсынады. Мақалада өзен ағынының сипаттамаларының ықтимал өзгерістерін және жерді пайдалану мен климаттық сценарийлердегі өзгерістердің әсерін ескере отырып, ГАЖ негізіндегі бөгеттерді орналастыру мен жобалаудың кешенді әдістемесі гидротехникалық инженерлердің тиімділігін арттырып, жұмысын оңтайландыруы мүмкін деген қорытындыға келді.

Жүктеулер

Жарияланды

2023-06-30

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Алдунгарова A., Пидал I., Жарасов S., Анапьянова , С., Мамырбекова G., & Еремеева Y. . (2023). Қазақстанның гидротехникалық құрылыстарын қайта қарау: ГАЖ арқылы климаттың өзгеруі мен жерді пайдалану сценарийлерін ескере отырып, бөгеттерді жобалау мен орналастыру әдісі. Л.Н. ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ. ТЕХНИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР СЕРИЯСЫ, 143(2), 46–61. https://doi.org/10.32523/2616-7263-2023-143-2-46-61

Журналдың саны

Бөлім

Мақала