Investigation of the surface layer of wheel steel by indentation method

А.Т. Қанаев; А.Е. Молдахметова; И.М. Косанова

doi:10.32523/2616-7263-2023-144-3-41-51

Авторлар

А.Т. Қанаев С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті
А.Е. Молдахметова С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті
И.М. Косанова С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7263-2023-144-3-41-51

Кілт сөздер:

тарақ және доңғалақтың жиегін наноинденттеу, Юнг модулі, қаттылықтың микромеханизмі, қаттылық, серпімді қалпына келтіру

Аңдатпа

Кинетикалық инденттеу әдісімен плазмалық шыңдалған дөңгелекті болаттың микроқаттылығын және серпімділік модулін өлшеу әдістемесі қарастырылған. Болаттың беткі қабаттарының тозуға төзімділігіне әсер ететін микроқаттылықты, серпімділік модулін, серпімді қалпына келтіруді өлшеу ерекшеліктері келтірілген. Материалдың аталған сипаттамаларын өлшеу беттік плазманы шыңдау арқылы бетті модификациялаудың оңтайлы технологиясын бағалауға және таңдауға мүмкіндік береді. Микроқаттылықты, серпімділік модулін, серпімді қалпына келтіруді және ағын кернеуін анықтаудың объективтілігі шыңдалған қабаттың қалыңдығына байланысты инденттеу тереңдігіне қойылатын талаптардың қатаң сақталуына байланысы расталды.

Инденттеу арқылы алынған нақты ақпараттың көбеюіне қарамастан, қаттылықтың микромеханизмдерінің физикалық негіздемесі әлі де аз зерттелген, бұл металдық материалдардың қаттылығының табиғаты туралы физикалық идеяларды негіздеуді қажет ететіні атап өтілген. Плазмамен шыңдалған доңғалақ болатының беткі қабатын физикалық-механикалық сипаттамалары бойынша сертификаттау үшін микроқаттылықты, серпімділік модулін және серпімді қалпына келтіруді кинетикалық инденттеу арқылы өлшеуді қолдану орынды екені анықталды.